Sanoq sistemalari

Muallif: Mengliyev Sh., Qoraxonov S.

Qo`shilgan sana: 2015-05-05

Sanoq sistemalari

0, 1 – Ikkilik sanoq sistemasi, sababi 0 bitta 1 ikkita. Demak soni nechta bo’lsa shunchalik sanoq sistema deb yuritilar ekan.
0,    1,    2 - uchlik sanoq sistema.
          3 ta
0, 1,    2,    3 - to’rtlik sanoq sistema
          4 ta
Beshlik, oltilik, ettilik ham huddi shu kabi.
0, 1,    2,    3,   4,   5,   6, 7 – sakkizlik sanoq sistema
0,   1,   2,   3,   4,   5,   6,   7,   8,   9 – o’nlik sanoq sistema.
Biz hayotimizda o’nlik sanoq sistemasidan foydalanamiz.

Misol qilib telefon raqamlari, kalkulyatordagi raqamlar, kalendar, savdo sotiqdagi ishlardagi miqdorlar, pulning soni, miqdori va h.k.
O’ndan boshlab harflar belgilash kiritilgan. 10-A, 11-B,12-C, 13-D, 14-E, 15-F.
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B – o’n ikkilik sanoq sistema, bu yerda A o’nga teng, B o’nbirga teng.
0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, A, B, C, D, E, F -
o’n oltilik sanoq sistema.
Mavzu: 13₁₀->?₂ O’nlik sanoq sistemasidan ikkilik sanoq sistemasiga o’tish.

Javob: 13₁₀=1101₂

2-misol: 121₁₀->?₈

Javob: 121₁₀ -> 171₈

3-misol: 125₁₀->?₁₆

Javob: 125₁₀->7D₁₆

Misol: 25,205₁₀->?₈ butun qismini 25₁₀->?₈ likka o`tkazamiz.

Javob: 25₁₀->41₈

0,205₁₀->?₈ bunda 0,205*8=1,640 hosil bo‘ladi va uning butun qismini chiziqning chap tomoniga o‘tkazamiz. Keyin

0,640*8=5,040 hosil bo‘lgan 5,040 sonining butun qismini chiziqning chap tomoniga o‘tkazamiz. Ko‘paytirishni shu tarzda davom ettiramiz natijada 0,1502₈ sonini hosil qilamiz.

Javob: 25,205₁₀->41,1502₈

7815 marta o`qildi.

shoydullo adminstrator